2018

​

Balık Hafızası

Omurgalı su canlıları olarak balıklar, biz memelilerden yaklaşık 250 milyon yıl daha erken evrimleşmiş, bu nedenle varoluş stratejilerinin daha gelişkin olduğunu varsayabileceğimiz hayvanlar. “Balık hafızası” yaygın ve gülünç biçimdeki yanlış inanışın aksine, akıl almaz bir hacim ve derinlikte varoluş deneyimi içeriyor, bunu genlerine işlenmiş beden politikaları ve davranış örüntüleri biçiminde, üstelik hiç zorlanmadan, tereddüt etmeden, doğayla ve türdeşleriyle çatışmadan ortaya koyuyor. 

​

Onları izleyerek hemen her konuda çok şey öğrenebileceğimizi düşünüyorum. Balıkların cinsiyet ve cinsellik deneyimleri de memelilerden, hatta tüm kara hayvanlarından çok farklı. Hermafroditizmin yaygın olduğu bu dünyada yaklaşık 450 balık türünün çevre koşullarına bağlı olarak yaşamları boyunca bir ya da birkaç noktada (bazı türlerde günde 20 kez) işlevsel olarak cinsiyet değiştirebildiği hatta kendi kendilerini dölleyebildikleri biliniyor. Akvaryumda da yaşayabilen bazı tatlı su balığı türlerinde, örneğin kılıçkuyruk (Xiphophorus helleri) topluluklarında, sadece dişilerin bulunduğu bir ortamda bireylerden birinin erkek bedeni görünüşü ve gonopod (erkek cinsel organı) geliştirdiği gözleniyor. 

​

Bu becerinin arkasında beden ekonomisi, psikolojik hijyen ve etkin gen aktarımı alanlarında niyetler olduğu tahmin ediliyor. Cinsiyet konusunu, doğal eğilimler ve genetik hafızayla alabildiğine çatışarak, üstelik güya çok akıllı olduğu son birkaç onbin yıl içinde, bilinen en çetrefil mesele haline getiren insanların durup düşünmesi gerek.  

​

Bu seri, yıllardır gözlem yapmak ve yukarıda söz ettiğim gibi belki yaşama ve kendime dair bazı kayıp arketipal bilgileri öğrenmek üzere yetiştirdiğim akvaryum balıkları arasından hayatlarını kaybedenlere, bu sessiz ve küçük ve bilge hocalarıma saygı sunma niyetiyle üretildi. 

​

İşlerimi takip edenlerin başka serilerimden de tanıyacakları, elle renklendirilmiş kağıt negatif tekniği kullandığım fotoğraflar, kendime özgü üretim sürecinde iki kez negatif-pozitif değişiminden geçmiştir. 

​

Seri Kaos Q / Queer Edebiyat Dergisi Sayı 8 için üretilmiştir.